Autor: Adam Przepłata
-
Gdy ciało staje się klatką, a sztuka kluczem: o geniuszu zrodzonym z ograniczeń
Kiedy myślimy o archetypie artysty przed oczami stają nam zwykle obrazy fizycznej wirtuozerii: zręczne dłonie malarza z chirurgiczną precyzją prowadzące pędzel, absolutny słuch kompozytora wyłapujący…
-
Gdy skalpel zbuntował się przeciw księdze: medyczna rewolucja w epoce renesansu
Wyobraźmy sobie salę wykładową na jednym z szacownych uniwersytetów u progu renesansu. Na podwyższeniu zwanym katedrą zasiada profesor dzierżący w dłoni nie narzędzie chirurgiczne, ale…
-
Miłość w twierdzy podejrzeń: o partnerze z paranoicznym zaburzeniem osobowości
Zaufanie w związku jest jak powietrze – niewidoczne i niedoceniane, a zarazem absolutnie niezbędne do życia. To nim oddycha relacja pozwalając partnerom na swobodę, bezpieczeństwo…
-
Jak liczby i logika zatrzymały niewidzialnego mordercę: narodziny epidemiologii
Wyobraźmy sobie świat, gdzie największym wrogiem jest siła, której nie widać, nie słychać i nie można dotknąć – niewidzialny byt potrafiący w ciągu kilku dni…
-
Od potwora do bohatera: literacka ewolucja wizerunku niepełnosprawności
Literatura niczym lustro, w którym przeglądają się społeczne lęki, wartości i uprzedzenia, od wieków zdaje jeden z najtrudniejszych testów na dojrzałość empatii: egzamin sposobu, w…
-
Medycyna imperialna: jak Rzymianie zostali mistrzami zdrowia publicznego
Przywołując obraz starożytnego Rzymu wyobraźnia podsuwa nam sceny zdyscyplinowanych legionów maszerujących wzdłuż kamiennych dróg, monumentalnych akweduktów przecinających horyzont oraz kodeksów prawnych, które stały się podstawą…
-
Rodzicielstwo bez taryfy ulgowej, czyli o miłości, która burzy mury
W zbiorowej wyobraźni rodzic jawi się jako archetyp siły i niemal nadludzkiej kontroli nad chaosem; ktoś, kto z niewyczerpaną energią pcha wózek pod górę, mając…
-
Mroczny paradoks hiszpanki: gdy siła była wyrokiem
Wyobraźmy sobie listopad 1918 roku, gdy na ulicach miast całego świata wybucha euforia, której nie widziano od lat. Po czterech długich i krwawych latach Wielka…
-
Od rzemiosła do nauki: jak XIX wiek na nowo zdefiniował medycynę
Wyobraźmy sobie salę operacyjną sprzed dwustu lat, na której nie było lśniącej stali i sterylnej bieli, ale drewniany stół przesiąknięty krwią poprzednich pacjentów, skórzane pasy…
-
Duchy, które nie chcą odejść: o stereotypach raniących osoby z niepełnosprawnościami
Ludzki mózg w codziennym zmaganiu z nadmiarem informacji instynktownie poszukuje dróg na skróty. Tworzenie uproszczonych kategorii – stereotypów – stanowi naturalny mechanizm obronny, pozwalający sprawnie…